Polska należy do ścisłej czołówki krajów europejskich pod względem liczby osób kontynuujących naukę w ramach wyższych studiów, licencjackich bądź magisterskich. Studiowanie jednak nie jest tanie, nawet na uczelniach publicznych, nie wspominając już o prywatnych, gdzie oprócz innych wydatków trzeba przecież zapłacić czesne. Ci, którzy mają zamożnych rodziców, nie muszą naturalnie martwić się o pieniądze, jednak większość studentów potrzebuje dodatkowego finansowania. Pozostaje im zatem albo podjęcie pracy zarobkowej, albo skorzystanie z jakiejś formy pożyczki na naukę.
Atrakcyjny kredyt studencki
Istnieją dwa zasadnicze sposoby zdobycia wsparcia finansowego na okres studiów, stypendium lub preferencyjny kredyt studencki wspierany przez państwo i oferowany przez niektóre banki. O ile w kwestii stypendium sprawa nie jest prosta z uwagi na ostrą konkurencję, o tyle przyznanie kredytu studenckiego jest w zasadzie zależne wyłącznie od wysokości dochodu na jedną osobę w rodzinie studenta. Niewątpliwie o atrakcyjności tego rodzaju wsparcia dla studiujących decydują bardzo niskie stopy oprocentowania, ponieważ mimo iż kredyt udzielany jest przez komercyjne banki, to część odsetek finansuje państwo. Mało tego, kierując się chęcią motywowania do osiągania jak najlepszych wyników w nauce, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego zakłada możliwość umorzenia nawet 20% długu tym studentom, którzy znajdą się w pięcioprocentowej grupie najlepszych absolwentów danej uczelni. Dopuszcza się także ewentualność umorzenia części lub całości kredytu w przypadku trudnej sytuacji życiowej bądź trwałej niezdolności do pracy.
Warunki uzyskania i spłaty kredytu studenckiego
O przyznanie tego rodzaju kredytu mogą się ubiegać studenci i doktoranci wszystkich uczelni i kierunków, bez względu na tryb studiów i status uczelni. Maksymalny okres kredytowania odpowiada długości studiów, jednak wynosi nie więcej, niż 6 lat. Jak już wspomniano, jedynym kryterium jest kryterium dochodowe, pieniądze wypłacane są przez 10 miesięcy trwania roku akademickiego, ponadto trzeba co pół roku przedkładać w banku zaświadczenie z uczelni o kontynuacji studiów. Wnioski składa się w wybranym banku co roku, do 15 listopada, a decyzji o przyznaniu kredytu należy spodziewać się w grudniu. Ta specyficzna pożyczka na naukę, jaką stanowi kredyt studencki ma jeszcze dodatkową zaletę, ponieważ zakłada rozpoczęcie spłaty dopiero po upływie dwóch lat od ukończenia studiów. Taki bowiem czas przewidziano na osiągnięcie stabilizacji życiowej i finansowej. Czas spłaty jest dwukrotnie dłuższy, niż okres jego pobierania. Oczywiście kredyt można zacząć spłacać szybciej i w wyższych, niż przyjęto w umowie ratach, jeżeli daną osobę na to stać i chce prędko uwolnić się od zaciągniętych zobowiązań.
Dodatkowe możliwości
Warto wspomnieć również o nieco innych, poza standardowych możliwościach wykorzystania preferencyjnego kredytu studenckiego, stwarzających pole manewru dla młodych przedsiębiorców. Ponieważ ustawodawca nie nałożył na kredytobiorców konkretnych wymogów dotyczących wykorzystania pozyskiwanych tą drogą środków finansowych, można je równie dobrze przeznaczyć na czesne czy czynsz za mieszkanie, jak i na gromadzenie kapitału. Jeżeli przy tym uwzględnić fakt, że umiejętnie lokując pozyskane z kredytu pieniądze można uzyskać odsetki wyższe, niż te, które trzeba będzie spłacać, będzie to z pewnością korzystna inwestycja, tym bardziej, że zgromadzonymi środkami można jeszcze swobodnie dysponować przez dwa lata. Zebrany w ten sposób kapitał stanowi już fundament dla ewentualnej własnej działalności gospodarczej. Wydaje się więc, że dla sporej liczby młodych ludzi myślących o pracy na własny rachunek, tego typu rozwiązanie to obiecująca perspektywa.
Studia w Anglii
Pozostaje jeszcze kwestia coraz większego grona osób studiujących za granicą, głównie w Anglii. W ich przypadku sprawy finansowe są jeszcze bardziej dotkliwe, aniżeli w odniesieniu do studentów krajowych. Jednak i w tym przypadku polscy studenci, podobnie jak ich koledzy z innych krajów Unii Europejskiej, mogą liczyć na swego rodzaju pożyczkę. Rząd Wielkiej Brytanii zapewnia fundusze na pokrycie kosztów czesnego przez cały okres studiów licencjackich, to jest przez 3 lata, w ramach programu Tuition fee loan. Ta pożyczka na naukę jest, podobnie jak polski kredyt studencki, bardzo nisko oprocentowana, w wysokości 3%, a sama pożyczka może okazać się bezzwrotna. Wszystko zależy od tego, jakie dochody osiągnie pożyczkobiorca po skończeniu studiów i rozpoczęciu pracy. Jeżeli zarobki nie przekroczą rocznie 21 tysięcy funtów w Wielkiej Brytanii i niecałych 10 tysięcy funtów w Polsce, pożyczki się nie spłaca. W przypadku przekroczenia wyznaczonego progu rocznego dochodu brutto, spłacie podlega kwota 9% od nadwyżki. Istnieje też pożyczka Maintenance loan umożliwiająca sfinansowanie części kosztów studiowania, w tym wyżywienia, zakwaterowania czy dojazdów. Studenci pochodzący z mniej zamożnych rodzin mogą również otrzymać stypendium socjalne, a ponadto istnieje szeroka oferta różnych stypendiów i grantów proponowanych przez poszczególne uczelnie.