Żyjemy w czasach wzmożonego nacisku konsumpcji i niezależnie od naszych indywidualnych potrzeb, często ulegamy wszechobecnej presji nabywania nowych rzeczy i dóbr. A ponieważ w większości wypadków nie posiadamy dostatecznych rezerw finansowych, aby pozwolić sobie na jednorazowy duży wydatek, sięgamy po kredyt lub pożyczkę. Do dyspozycji zaś mamy ogromnie wiele możliwości, ponieważ zarówno banki, jak i firmy pożyczkowe, oferują najrozmaitsze pożyczki i kredyty gotówkowe przeznaczone na dowolny cel, prześcigając się w uproszczeniach i ułatwieniach, mających na celu przyciągnięcie potencjalnego klienta. Potrzebna gotówka natychmiast? Z całą pewnością każdy z nas znajdzie co najmniej dziesiątki ofert odpowiadających jego prawdziwym bądź wyobrażonym potrzebom. Pożyczka na nowoczesny sprzęt komputerowy, modne wyposażenie kuchni, wyjazd na wakacje, proszę bardzo, mamy w ofercie wszystko, co tylko klient sobie życzy.
Kredyt w banku a pożyczka w firmie pozabankowej
Większość tego typu zobowiązań finansowych zaciągamy raczej nie w bankach, ale w pozabankowych instytucjach pożyczkowych, które mimo wysokich kosztów cieszą się wciąż rosnącym zainteresowaniem. Z czego to wynika? Otóż proponowane przez te firmy usługi są łatwo dostępne, decyzje podejmuje się błyskawicznie, a cała procedura jest uproszczona do minimum. W porównaniu z bankami, oferującymi kredyty gotówkowe, pożyczki tego rodzaju są bez wątpienia bardziej atrakcyjne dla klienta, właśnie ze względu na wspomniane czynniki, jak i z uwagi na bardziej liberalną ocenę zdolności kredytowej, o ile w ogóle z taką oceną mamy do czynienia. Tymczasem każdy wniosek kredytowy złożony w banku musi przejść stosowną procedurę, a klient zostać sprawdzony w Biurze Informacji Kredytowej.
Te różnice między kredytami udzielanymi przez banki a pożyczkami pozabankowymi wynikają przede wszystkim z różnego statusu banku i instytucji pozabankowej. Banki podlegają restrykcyjnym przepisom prawa i kontroli Komisji Nadzoru Finansowego. Bank prowadzi szeroką działalność polegającą na gromadzeniu środków ulokowanych przez klientów i obracania nimi dla pomnażania kapitału, podczas gdy firmy pożyczkowe nie podlegają ani prawu bankowemu, ani kontroli KNF i nie gromadzą pieniędzy klientów udzielając pożyczek z własnych zasobów. Konsekwencją tego jest fakt, że banki muszą postępować bardzo rygorystycznie oceniając możliwości finansowe klienta, a zatem cała procedura musi być dłuższa i bardziej skomplikowana. Firmy pożyczkowe mogą sobie pozwolić na większy permisywizm, ale też ponoszą znacznie większe ryzyko, nic dziwnego więc, że na przykład pilnie potrzebna nam pożyczka na nowoczesny sprzęt elektroniczny lub mały remont łazienki będzie dużo droższa, niż gdybyśmy zaciągnęli w banku kredyt gotówkowy na tę samą kwotę.
Oprocentowanie nominalne i RRSO
Firmy pożyczkowe, jak każdy podmiot gospodarczy, podlegają jednak określonym przepisom prawa i nie mogą działać poza jego granicami. Przyjęta jakiś czas temu tak zwana ustawa antylichwiarska wprowadza między innymi konkretne ograniczenia dotyczące maksymalnej wysokości naliczanych odsetek od pożyczonego kapitału. Zgodnie z nią odsetki nie mogą przekroczyć czterokrotności ogłaszanej co pewien czas przez NBP stopy lombardowej. Ponieważ jej aktualna wysokość to 4%, zatem odsetki od kredytu czy pożyczki nie mogą być większe niż 16% w skali rocznej. Instytucje finansowe szukają jednak innych sposobów, żeby zwiększyć zyski nie naruszając przepisów i trzeba to przyznać, czynią to również banki. Najczęściej oprócz oprocentowania dolicza się dodatkowe opłaty w postaci prowizji za udzielenie kredytu, obowiązkowych ubezpieczeń czy transakcji wiązanych polegających na konieczności nabycia jednocześnie z kredytem innej usługi. Firmy pozabankowe wykazują się w tej kwestii szczególną pomysłowością, wprowadzając dla przykładu dodatkową opłatę za obsługę klienta w domu. Dlatego w każdym przypadku zaciągnięcia kredytu czy pożyczki, należy zwrócić uwagę nie tylko na oprocentowanie nominalne, ale na tak zwaną Rzeczywistą Roczną Stopę Oprocentowania (RRSO), która obrazuje całkowite koszty kredytu.
W zgodzie ze zdrowym rozsądkiem
Wszystko to nie oznacza naturalnie, że należy zupełnie zrezygnować z jakiegokolwiek kredytowania wydatków. Nierealistyczne byłoby twierdzenie, że kupować należy wyłącznie za posiadaną gotówkę, chociaż naturalnie takie rozwiązanie ma charakter optymalny, gdyż pozwala uniknąć dodatkowych kosztów. Wiadomo, że nabywanie rozmaitych dóbr na kredyt będzie istniało zawsze, przecież nawet płacąc kartą także zaciągamy swego rodzaju kredyt. Jednak w każdej sytuacji warto kierować się rozsądkiem i chłodną kalkulacją, przejrzeć co najmniej kilka ofert, porównać warunki i przede wszystkim dokładnie przeczytać umowę przed jej podpisaniem. Jeżeli będziemy postępować ostrożnie, ani kredyt na remont mieszkania, ani pożyczka na nowoczesny sprzęt RTV czy rower treningowy, nie okaże się pułapką finansową, z której nie sposób się wydobyć. A jeszcze lepiej zacząć od odpowiedzi na pytanie, czy planowane wydatki związane są z naszą autentyczną, czy też tylko wyobrażoną potrzebą.
