Urzędy skarbowe już od dłuższego czasu interesują się zaciąganymi przez nas pożyczkami, a przepisy polskiego prawa w tym zakresie charakteryzuje wysoka precyzja. Warto zatem zastanowić się nad tym, czy nasza wiedza dorównuje tej, którą posiadają urzędnicy, może się bowiem okazać, że nieznajomość regulacji prawnych narazi nas na poważne koszty. O opodatkowaniu pożyczek warto zresztą dowiedzieć się więcej z innego jeszcze powodu, często okazuje się bowiem, że wizyta w urzędzie skarbowym może uchronić nas przed koniecznością zapłacenia pieniędzy, a nie skłonić nas do wywiązania się z tego obowiązku.
Opodatkowanie pożyczek w świetle prawa
Już na wstępie warto pamiętać o tym, że urząd skarbowy ma prawo do kontroli naszych przychodów, urzędnik może też stawiać nam pytania odnoszące się do środków finansowych, którymi dysponujemy. Jeśli więc stajemy przed koniecznością wejścia w posiadanie dodatkowych pieniędzy, w pierwszej kolejności pożyczajmy je od członków najbliższej rodziny, a dopiero w dalszej od znajomych i pozabankowych instytucji finansowych. Owszem, pożyczki od najbliższych krewnych bywają kłopotliwe, nie zawsze chcemy bowiem brać na swoje barki zobowiązania, które się z nimi łącza. Powinniśmy jednak pamiętać, że jeżeli kwota pożyczki nie przekracza 9637 złotych, wśród zobowiązań tych ma obowiązku informowania urzędu skarbowego o fakcie zawarcia takiego porozumienia. Oczywiście, przepisy definiują nie tylko wysokość wolnej od podatku kwoty, ale i to, kogo zaliczamy do najbliższej rodziny, o pożyczce nieopodatkowanej możemy więc mówić wówczas, gdy uzyskamy ją od dzieci, wnuków, prawnuków, rodziców, dziadków, pradziadków, pasierba, rodzeństwa, ojczyma albo macochy.
Duże wsparcie od najbliższej rodziny i kwestie podatkowe
Niekiedy nasze potrzeby są na tyle duże, że nie jesteśmy w stanie uporać się z nimi korzystając z kwoty, która nie przekraczałaby 9637 złotych. Czy w takim przypadku pożyczka bez podatku również jest możliwa? Jeśli pomagają nam najbliżsi (zdefiniowani już powyżej) istnieje taka opcja, chcąc uniknąć nieporozumień musimy jednak zatroszczyć się o to, aby przy jej zaciągnięciu zobowiązania spełnione zostały pewne wymogi formalne.
Po pierwsze – musimy powiadomić urząd skarbowy o fakcie uzyskania pożyczki, urząd powinien przy tym znać jej wartość i wiedzieć, który członek rodziny zdecydował się nas wesprzeć. Nie wolno nam również przyjąć pieniędzy w gotówce i natychmiast rozpocząć ich wydawanie. Pożyczka musi zostać przekazana na nasze konto bankowe (albo prowadzone przez SKOK), możliwe jest przy tym także dostarczenie jej nam z wykorzystaniem przekazu pocztowego. Co ważne, licząc na zwolnienie z obowiązku płacenia podatku musimy spełnić oba wymogi, w innym wypadku bowiem urzędnik skarbowy ma prawo oczekiwać, że uregulujemy zobowiązania, a nawet – nałożyć na nas opłatę karną.
Teściowa to nie rodzina, czyli jak pożyczać od teściów, zięcia i synowej
Pewne zamieszanie w interpretacji przepisów dotyczących opodatkowania pożyczek wprowadza pojęcie najbliższej rodziny. Mylą się nie tylko sami podatnicy, ale również dziennikarze, w tym i ci, którzy udzielają porad dotyczących kwestii podatkowych. Warto zatem podkreślić, że pożyczanie pieniędzy od teściów, zięcia i synowej odbywa się na nieco innych zasadach. O ile nie przekroczymy 9637 złotych, kwota pożyczki jest nadal wolna od podatku. Jeśli jednak potrzebujemy większych pieniędzy, musimy liczyć się z koniecznością uregulowania podatku od nadwyżki. Tu wypada poczynić jeszcze jedno zastrzeżenie. Pożyczając pieniądze od synowej, teścia albo zięcia warto zwrócić uwagę i na czas, w którym zawieraliśmy tego rodzaju porozumienie, urzędy skarbowe zliczają bowiem pożyczki, które mają miejsce w ciągu aż 5 lat.
Pożyczka od dalszej rodziny oraz znajomych
Niekiedy jedyną osobą, która jest skłonna pożyczyć nam pieniądze, jest bogata ciotka albo kolega męża z wojska. I taki scenariusz jest dopuszczalny, jeśli jednak marzy się nam pożyczka bez podatku musimy pamiętać o tym, że jej wysokość nie może przekraczać pięciu tysięcy złotych. Co więcej, kwota ta nie może zostać przekroczona nie jednorazowo, ale w ciągu trzech kolejnych lat,. Warto przywiązywać dużą wagę do tego ograniczenia, często zapomina się bowiem o jego istnieniu.
A skoro już trzeba zapłacić…
W przypadku, w którym zapomnieliśmy o dopełnieniu formalności, przekroczyliśmy określoną przez ustawodawcę kwotę albo zaciągnęliśmy pożyczkę od osoby lub instytucji, w przypadku której nie ma mowy o zwolnieniu podatkowym pamiętajmy, że podatek od kwoty lub wartości pożyczki obliczany jest według stawki 2 procent. Nie możemy przy tym płacić go w dowolnym momencie wychodząc z założenia, że być może przed świętami będziemy dysponowali większą liczbą wolnych środków idealnie sprawdzających się w takiej sytuacji. Pieniądze powinny być przekazane urzędowi skarbowemu w ciągu 14 dni od daty powstania obowiązku podatkowego, muszą przy tym trafić na rachunek tego urzędu, który jest właściwy dla naszego miejsca zamieszkania. Opieszałość lub zaniedbania w tym zakresie skutkują opłatami karnymi, a wartość podatku może wzrosnąć do 20 procent tego, co stanowiło kwotę pożyczki.
